Αποποίηση κληρονομιάς και διαδικασία που ακολουθείται
Η κληρονομική διαδοχή είναι μία νομική διαδικασία μέσω της οποίας η περιουσία του θανόντος μεταβιβάζεται στους κληρονόμους του. Ωστόσο, η αποδοχή της κληρονομιάς δεν είναι υποχρεωτική. Η ελληνική νομοθεσία προβλέπει το δικαίωμα του κάθε κληρονόμου να αποποιηθεί την κληρονομιά, εφόσον δεν επιθυμεί να αποκτήσει τα δικαιώματα αλλά και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτήν. Προκειμένου ωστόσο η αποποίηση κληρονομιάς να στεφθεί από επιτυχία είναι σημαντικό να ακολουθηθεί μια συγκεκριμένη διαδικασία την οποία είναι πολύ σημαντικό να επιβλέπει και να καθοδηγεί ένας δικηγόρος με εμπειρία στο Αστικό Δίκαιο.
Τι είναι η αποποίηση κληρονομιάς και ποια διαδικασία προϋποθέτει;
Η αποποίηση κληρονομιάς είναι η νομική πράξη με την οποία ο κληρονόμος δηλώνει ότι δεν επιθυμεί να αποδεχθεί την κληρονομιά που του επάγεται, είτε βάσει διαθήκης είτε εξ αδιαθέτου. Αποτελεί μονομερή, άτυπη δήλωση βουλήσεως του κληρονόμου, με την οποία αρνείται την κληρονομική διαδοχή και παραιτείται από το δικαίωμα της κληρονομιάς. Η αποποίηση αφορά το σύνολο της κληρονομιάς και δεν μπορεί να γίνει μερικώς. Επίσης, είναι ανεπίδεκτη ανακλήσεως: μόλις ασκηθεί νόμιμα, δεν μπορεί να ανακληθεί. Η αποποίηση πρέπει να γίνει εντός τετραμήνου από τότε που ο κληρονόμος έλαβε γνώση της επαγωγής της κληρονομίας και του λόγου αυτής (άρθρο 1847 §1 ΑΚ). Η αποποίηση κληρονομιάς ρυθμίζεται από τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα (ΑΚ) και πιο συγκεκριμένα από τα άρθρα 1847 έως 1861. Προκειμένου η αποποίηση κληρονομιάς να είναι επιτυχής είναι σημαντικό η διαδικασία να συντονιστεί και εκπονηθεί από έμπειρο δικηγόρο.
Αποποίηση κληρονομιάς και απαιτούμενη διαδικασία
Η αποποίηση πραγματοποιείται με δήλωση του κληρονόμου στο αρμόδιο Πρωτοδικείο του τόπου τελευταίας κατοικίας του κληρονομούμενου. Η αποποίηση κληρονομιάς επιτυγχάνεται μέσα από μια διαδικασία που περιλαμβάνει ορισμένα απαραίτητα βήματα.
- Συγκέντρωση δικαιολογητικών:
- Δελτίο αστυνομικής ταυτότητας.
- Ληξιαρχική πράξη θανάτου.
- Πιστοποιητικό πλησιέστερων συγγενών.
- Πιστοποιητικό περί δημοσίευσης ή μη διαθήκης.
- Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης (προαιρετικά).
2. Κατάθεση δήλωσης όπου ο κληρονόμος ή ο νόμιμος εκπρόσωπός του καταθέτει τη δήλωση αποποίησης μαζί με τα απαραίτητα δικαιολογητικά στο Πρωτοδικείο.
3. Καταχώρηση Δήλωσης όπου η δήλωση καταχωρείται στα βιβλία του Πρωτοδικείου και χορηγείται αντίγραφο στον κληρονόμο ή στον πληρεξούσιό του.
Η αποποίηση είναι αμετάκλητη, ακόμη κι αν αργότερα προκύψουν νέα στοιχεία για την κληρονομία (π.χ. άγνωστα περιουσιακά στοιχεία ή χρέη).
Αποποίηση κληρονομιάς και αλλαγές στη διαδικασία εάν ο κληρονόμος είναι ανήλικος
Σε περίπτωση που ο κληρονόμος είναι ανήλικος, η αποποίηση απαιτεί δικαστική άδεια. Οι γονείς ή οι νόμιμοι κηδεμόνες του ανηλίκου πρέπει να υποβάλουν αίτηση στο αρμόδιο δικαστήριο για να λάβουν την άδεια αποποίησης εκ μέρους του ανηλίκου. Η προθεσμία για την αποποίηση από ανήλικο είναι επίσης τέσσερις μήνες και αρχίζει από τη στιγμή που οι γονείς έλαβαν γνώση της επαγωγής της κληρονομιάς.
Προθεσμία για την αποποίηση και συνέπειες
Σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, η αποποίηση πρέπει να πραγματοποιηθεί εντός τεσσάρων (4) μηνών από την ημερομηνία θανάτου του προσώπου που αφήνει την κληρονομιά. Αν ο κληρονόμος ή ο κληρονομούμενος διέμενε στο εξωτερικό, η προθεσμία παρατείνεται σε δώδεκα (12) μήνες. Η προθεσμία αρχίζει από την ημερομηνία θανάτου του κληρονομούμενου ή από τη δημοσίευση της διαθήκης, εάν υπάρχει.
Με την αποποίηση, ο κληρονόμος θεωρείται ότι δεν υπήρξε ποτέ κληρονόμος. Η κληρονομιά επάγεται στους επόμενους κατά σειρά κληρονόμους, οι οποίοι έχουν το ίδιο δικαίωμα αποποίησης. Αν όλοι οι κληρονόμοι αποποιηθούν, η κληρονομιά περιέρχεται στο Δημόσιο.
Σιωπηρή αποδοχή και πλασματική αποδοχή
Εάν ο κληρονόμος δεν προβεί σε αποποίηση εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας, θεωρείται ότι έχει αποδεχθεί την κληρονομιά (πλασματική αποδοχή). Επιπλέον, πράξεις όπως η διαχείριση ή η διάθεση περιουσιακών στοιχείων της κληρονομιάς μπορούν να θεωρηθούν ως σιωπηρή αποδοχή, με αποτέλεσμα ο κληρονόμος να ευθύνεται για τα χρέη της κληρονομιάς με την προσωπική του περιουσία.
Σε κάθε περίπτωση, η αποποίηση κληρονομιάς είναι μια σημαντική νομική πράξη που απαιτεί προσεκτική εξέταση και τήρηση των προβλεπόμενων διαδικασιών και προθεσμιών. Συνιστάται η συμβουλή με εξειδικευμένο δικηγόρο για την ορθή καθοδήγηση και διαχείριση της διαδικασίας. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την αποποίηση κληρονομιάς, η Δικηγόρος στο Αιγάλεω Παρασκευή Βασιλοπούλου είναι στη διάθεση κάθε ενδιαφερόμενου. Η έμπειρη δικηγόρος μεριμνά ώστε να ενημερώνεται συνεχώς σχετικά με τις αλλαγές της νομοθεσίας και της νομολογίας. Η συχνή ενασχόλησή της με θέματα του Αστικού Δικαίου την καθιστούν την πλέον κατάλληλη για να σας κατευθύνει σχετικά με την αποποίηση κληρονομιάς και τη διαδικασία που απαιτείται για την επιτυχή ολοκλήρωσή της.